Iedere gebruiker of eigenaar van een bouwwerk of terrein dat meer dan 50 jaar geleden is gebouwd of aangelegd kan de toekenning van de gemeentelijke monumentenstatus aanvragen. Daarnaast kan iedereen een bepaald bouwwerk of terrein voordragen om de status van monument te krijgen.
Objecten met een monumentenstatus genieten een extra bescherming, omdat de overheid graag wil dat het monument in stand wordt gehouden. Een monument mag dan ook niet zomaar worden aangepast of worden gesloopt.
Wat heb ik nodig?
- Naam en adres van de aanvrager
- Adres van het object
- Kadastrale aanduiding van het object
- Gegevens over de ouderdom van het object
Eventueel aangevuld met:
- Tekeningen
- Omgevingsvergunning (bouwen of slopen)
- Kadastrale situatieschets
Wat kost het?
Gratis
Hoe vraag ik het aan?
- Een monumentenstatus kunt u aanvragen door een brief te schrijven. Stuur uw brief via ons contactformulier of per post naar ons toe.
Hoe verloopt de aanwijzing van een monument?
Nadat de aanvraag is ingediend, controleert de gemeente of de gegevens correct en compleet zijn ingediend. Bij een niet-complete of -correcte aanvraag ontvangt de aanvrager een brief met het verzoek de ontbrekende stukken of gegevens alsnog in te dienen. Gebeurt dit niet dan wordt de aanvraag niet ontvankelijk verklaard en niet in behandeling genomen.
Binnen vijf maanden na de aanvraag brengt de gemeenteraad advies uit aan burgemeester en wethouders. Het advies wordt schriftelijk aan de aanvrager en de gebruiker of eigenaar van het object kenbaar gemaakt.
Zowel de aanvrager als de gebruiker of eigenaar worden in de gelegenheid gesteld hun zienswijze over het advies kenbaar te maken aan burgemeester en wethouders. Alles gehoord hebbend nemen burgemeester en wethouders een besluit over het toekennen van de gemeentelijke monumentenstatus.
Als de monumentenstatus wordt toegekend, wordt dit gepubliceerd in een huis-aan-huisblad om zodoende derden (belanghebbenden, niet de aanvrager) in de gelegenheid te stellen om bezwaar in te dienen. Gedurende zes weken ligt de aanvraag ter inzake.
Waarom wordt een pand aangewezen als monument?
Sommige gebouwen zijn zo bijzonder, dat we ze willen behouden voor de toekomst. Daarom kunnen ze worden aangewezen als monument. Een gebouw komt hiervoor in aanmerking als het voldoet aan bepaalde criteria. Deze beoordeling wordt uitgevoerd door een onafhankelijke deskundige met kennis van bouwhistorie, cultuurgeschiedenis en architectuur.
Bij de beoordeling wordt gekeken naar de volgende punten:
- Stedenbouwkundige (of landschappelijke) waarde
De plek en rol van het gebouw in het geheel van de stad of buurt. Is het gebouw bepalend voor de stad of het gebied? Een kerk op een marktplein heeft een hogere stedenbouwkundige waarde dan een woning midden in een blok. - Cultuurhistorische waarde
De betekenis van het gebouw voor de geschiedenis en cultuur van een bepaalde periode of een bepaald gebied. Heeft het gebouw een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis, vertegenwoordigd het een bepaalde periode of een bepaalde functie of bouwstijl. - Architectuurhistorische waarde
De architectonische kwaliteit van het gebouw, zoals de stijl, het ontwerp en de gebruikte materialen, en of het gemaakt is door een bekende architect. - Gaafheid
Zijn de genoemde waarden behouden gebleven of zijn veel waarden in de loop der tijd verdwenen bij verbouwingen? - Zeldzaamheid
Of het gebouw uniek of bijzonder is in zijn soort, bijvoorbeeld omdat er nog maar weinig van zijn gebouwd of overgebleven zijn.
Let op: of een gebouw “mooi” of “lelijk” is, speelt geen rol bij de beoordeling. Smaak is subjectief en verandert met de tijd. In het verleden zijn gebouwen gesloopt die toen als lelijk werden gezien, maar die we nu juist als waardevol en bijzonder zouden beschouwen.
De redengevende omschrijving van uw monument
Elk monument heeft een redengevende omschrijving waarin staat waarom het is aangewezen als monument. Deze omschrijving kan kort of juist uitgebreid zijn en beschrijft de belangrijkste redenen voor de aanwijzing. Het is echter goed om te weten dat het hele gebouw onder de bescherming valt, niet alleen de onderdelen die in de omschrijving staan vermeld. Dat betekent dat in principe het in- en exterieur behouden moeten blijven voor toekomstige generaties. Dit geldt met name voor de onderdelen die monumentale waarden bezitten. Een keukenblok uit 1990 mag zonder problemen gewijzigd worden, maar dit geldt niet voor een oud stucplafond of 100 jaar oude ramen.
De redengevende omschrijvingen van rijksmonumenten zijn te vinden in het monumentenregister van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: monumentenregister.cultureelerfgoed.nl.
Voor de gemeentelijke monumenten kunt u terecht op de cultuurhistorische waardenkaart van de gemeente Lochem.
Deze kaart bevat niet alleen de omschrijvingen van de monumenten, maar ook veel informatie over het landschap, gebouwen, oude kaarten en hoogtekaarten. U kunt de omschrijvingen vinden via het menu "Kaartlagen" aan de linkerzijde van de kaartwebsite. Door "Inventarisatie en waardering" uit te vouwen en "Inventarisatie en bouwkunst" aan te klikken, kunt u uw gebouw op de kaart opzoeken. Klik vervolgens op uw gebouw om de omschrijving te bekijken.
Heeft u hulp nodig bij het vinden van uw redengevende omschrijving? Neem dan contact op met de monumentencoach van de gemeente Lochem.
